Je hebt een goed leven, maar je weet. Het kan beter. Dat is van een 8 naar een 9,5. Ik heb hier al meer over geschreven. Vandaag aandacht voor onze mentale gezondheid. Ik heb Krista Hogenboom over dit onderwerp geïnterviewd. Zij weet hier veel van en past het als ervaringsdeskundige toe in haar eigen leven.

Krista, wat is in jouw ogen het allerbelangrijkste om van een 8 naar een 9,5 te komen, als het gaat over de kwaliteit van leven?

“Daar is niet echt een eenduidig antwoord op te geven, het gaat om een combinatie van veel verschillende factoren. Als mensen aan gezond leven denken, denken ze in eerste instantie vaak aan het fysieke aspect. Gezond eten, voldoende sporten, rust nemen op zijn tijd, dat soort zaken. De mentale kant is echter minstens zo belangrijk. Af en toe bij jezelf checken hoe je je voelt, hoe het met je gaat en of de dingen die je doet nog wel de juiste dingen zijn is fundamenteel voor het op pijl houden van je gezondheid. Doe je dit niet, dan bestaat de kans dat je jezelf ongemerkt overvraagt, te veel inteert op je reserves of dingen doet waar je gewoonweg ongelukkig van wordt, zonder dat je dat zelf echt in de gaten hebt. Dit kan makkelijk resulteren in een sluimerend gevoel van onvrede, een gebrek aan energie of, als het maar lang genoeg duurt, zelfs een burn-out. En dan kun je nog zo gezond eten en veel aan sport doen, dat knagende gevoel van onvrede kan je echt de das om doen.”

Dat is misschien makkelijker gezegd dan gedaan. Hoe doe je dat dan concreet, zo’n mentale health check?

“Om te beginnen kun je je dag starten met een moment voor jezelf. Veel mensen staan pas op als dat echt noodzakelijk is; snel onder de douche, en dan met een boterham in de hand de auto in om op tijd op het werk te kunnen zijn. Ik deed dat vroeger ook, maar merkte dat ik daardoor al gestrest aan mijn dag begon. Inmiddels staat mijn wekker een uur eerder. Dat uur ben ik gaan zien als pure winst. Ik begin mijn dag in rust. Soms ga ik een rondje hardlopen, ik mediteer, of ik lees wat met een kop thee erbij. Deze rustige opstart zorgt ervoor dat ik energiek en ontspannen aan mijn dag begin en ik me bewust ben van hoe het met me gaat, voordat ik mijn aandacht richt op mijn gezin en op wat de dag verder van mij vraagt.”

Raak je die rust dan niet weer kwijt zodra je de drukte van de dag induikt?

“Dat hoeft niet. Als je in de rat race zit van de dagelijkse gang van zaken is het inderdaad heel makkelijk om uit het oog te verliezen waar jouw eigen behoefte ligt. Tot op zekere hoogte kun je dit opvangen door gedurende de dag regelmatig even bij jezelf in te checken; even stukje te gaan wandelen of afstand nemen van je werk en je af te vragen hoe je je eigenlijk voelt. Dat hoeft echt niet veel tijd te kosten; achter je bureau even wat ademhalingsoefeningen doen kan al heel veel brengen.”

Oké, dat klinkt helder. En wat kun je doen als er dan toch een gevoel van onrust blijft bestaan?

“Wals daar dan vooral niet -te lang- overheen. Even onrust ervaren is helemaal niet zo erg, maar als dat te lang duurt is er een serieus risico op overbelasting. Het is sowieso goed om af en toe een mentale APK in te plannen; blok regelmatig (met eens per kwartaal kom je al een heel eind) een dag(deel) in je agenda en gebruik die tijd om met jezelf stil te staan bij hoe jij vindt dat het leven loopt. Wat gaat er goed, wat kan er beter? Natuurlijk heb je niet op alles invloed, sommige dingen lopen nu eenmaal anders dan je het graag zou zien, zoals ook beschreef in jouw artikel over omgaan met tegenslag. Je kunt nu eenmaal niet alles naar je hand zetten. Ook in dat geval is het toch goed er even bij stil te staan en je er bewust van te worden. Zo voorkom je dat sluimerende onvrede je langzaam maar zeker lam slaat.”

We begonnen dit gesprek met een goede manier om je dag te beginnen. Hoe sluit je de dag ook weer goed af?

“In jouw artikel over nachtrust heb je daar al een heleboel goede tips over gegeven, zoals geen beeldschermen meer voor je gaat slapen, en bijvoorbeeld een meditatie. Wat ook belangrijk is: rond je activiteiten af. Zorg dat er niet te veel open eindjes zijn als je gaat slapen. Maak af waar je mee begint, en zorg dat je eventuele vragen of zorgen die je nog hebt over de dingen die je aan het doen bent ergens hebt opgeschreven. Zo gaan ze geen eigen leven leiden zodra je in je bed ligt en is de kans dat je erover gaat piekeren kleiner.”

Heb je verder nog tips?

“Haha, hoeveel tijd heb je? Ik kan nog heel veel dingen noemen, maar een hele belangrijke: maak tijd voor plezier! Het is vaak een sluitpost in de agenda’s van drukke mensen, en daarmee de eerste activiteit die sneuvelt bij grote drukte. Maar laat je daartoe niet verleiden. Zet eens op een rijtje waar jij erg van geniet en maak daar tijd voor. Wat voor de één een genot is, is voor de ander een gruwel. Of je nu houdt van een dansfeest op zijn tijd, een diner met vrienden of een weekend in je eentje wandelen op de hei, maak er tijd voor. Zorg dat je die dingen doet waar je echt blij van wordt. Breng voldoende tijd door met de mensen van wie je houdt, en schuif de plezierige dingen niet door naar “later”.

Dat klinkt mooi, maar is het wel haalbaar in je eentje?

“Mijn advies is altijd: vraag om hulp. Als je ergens niet uitkomt, als je het gevoel hebt dat dingen je boven het hoofd groeien, geef dat dan aan. Blijf er niet te lang mee rond lopen. En vergelijk jezelf ook niet met anderen. Wat voor een collega een peulenschil is kan voor jou een enorme uitdaging zijn. Waar jij je hand niet voor omdraait is misschien voor je partner een enorm struikelblok. Stel vragen, ga in gesprek, maak dingen bespreekbaar. Geef aan waar je tegenaan loopt, en spreek het uit wanneer je ziet dat een ander ergens moeite mee heeft. Soms kan alleen een goed gesprek al helpen om de zaken in een ander daglicht te zetten. In onze maatschappij is het beeld ontstaan dat het zwak is om hulp te vragen, en dat we allemaal vooral onze eigen boontjes moeten kunnen doppen. Ik ben het daar absoluut niet mee eens. Ik zie in mijn praktijk zoveel verschillende mensen, allemaal met hun eigen talenten. Ik heb nog nooit iemand ontmoet zonder kwaliteiten. Maar al die mensen hebben ook minder sterke kanten. Als ze daar hulp voor durven vragen is dat geen teken van zwakte, dat getuigt van wijsheid en zelfkennis.”

Dit artikel werd oorspronkelijk gepubliceerd op www.alderikbos.nl