“We hebben allemaal wel iets”. Ik las het in psychologie magazine van een tijd geleden. Iedereen heeft wel ergens last van, en veel mensen durven daar niet openlijk voor uit te komen, bang voor het oordeel van anderen, bang een stempel te krijgen.
Maar laten we dat eens nader bekijken. Psychologie Magazine deed eens een representatieve steekproef onder duizend Nederlanders van boven de 18. 64% van hen heeft wel eens last van angst- of spanningsklachten. Ruim de helft leidt aan somberheid of depressies. 36% heeft een traumatische ervaring gehad, 17% heeft wel eens obsessieve gedachten of vertoont dwangmatig gedrag. En dit zijn slechts enkele van de cijfers die in het blad genoemd worden.
Er zijn dus ontzettend veel mensen, ook in jouw directe omgeving, die ergens ‘last’ van hebben. Ze hebben misschien ook spreekangst, hebben het gevoel nergens bij te horen, voelen zich talentloos of denken dat ze het nooit goed genoeg doen. De kans is groot dat die mensen, als ze zouden weten waar jij mee kampt, vooral begrip zouden hebben voor jouw problemen, omdat ze weten hoe het is. Dat oordeel waar je wellicht zo bang voor bent, blijft waarschijnlijk gewoon uit.
En toch… toch houden we graag de schijn op en verzwijgen we onze ‘gebreken’. Omdat we ons er een beetje voor schamen. Omdat we bang zijn dat anderen ons negatiever zullen beoordelen als ze eenmaal weten dat we bang, onzeker of gestrest zijn. En dus zeggen we maar niets. Glimlachen we dapper mee als dit onderwerp aan de orde komt. Doen we net als iedereen alsof we geen idee hebben hoe dat is, het gevoel hebben dat je je werk niet aankunt, zo zenuwachtig zijn voor een presentatie dat je er misselijk van bent, of soms niet meer weten waar je je bed eigenlijk voor uit komt.
Natuurlijk is het doodeng om met de billen bloot te gaan en tijdens de lunch tussen neus en lippen door te melden dat je je af en toe afvraagt of je wel geschikt bent voor het werk wat je doet. Of desgevraagd te zeggen: “Nee, het gaat eigenlijk helemaal niet zo goed, ik heb het gevoel dat mijn werk me overspoelt”. Maar stel je nu eens voor dat je dat wel zou doen, dat je zo’n persoonlijke bekentenis aflegt, en je collega’s je niet zouden veroordelen maar juist zouden steunen? Wat zou jij zelf doen als een collega je in vertrouwen zou nemen en je zoiets zou vertellen? Zou je dan denken: “wat een sukkel…” Zou je zelf dat zo gevreesde negatieve oordeel geven? Of zou je juist meeleven en vragen of je ergens mee kunt helpen? Waarschijnlijk dat laatste. En als jij dat zou doen, waarom denk je dan dat de meeste anderen jou wel direct als een kneus zullen labelen? Daarnaast: mensen zijn het gros van de tijd met zichzelf bezig. Die maken zich net zo druk over wat anderen van ze vinden als jij. Ze hebben helemaal geen tijd om met jou bezig te zijn.
Er zullen altijd mensen zijn die een negatief oordeel vellen op het moment dat jij je kwetsbaar opstelt en je onzekerheden uit. In de eerste plaats kun je je afvragen hoe erg dat eigenlijk is. Dan vinden ze je een zwakkeling, omdat je iets niet aan kunt. So what? Vaak komt een dergelijk oordeel overigens voort uit eigen onzekerheid, maar dat is weer een ander verhaal, waarover ik later nog wel eens iets zal schrijven. Het merendeel zal het juist oerdapper vinden dat je je bloot geeft. Misschien zijn ze zelfs opgelucht omdat ze daardoor weten dat ze niet de enige zijn die met dat gevoel rondlopen.
We hebben allemaal wel iets. Dat maakt ons menselijk. Wees trots op jezelf, op wie jij bent, met alles wat daarbij hoort. Ga staan voor alles wat je bent, ook die kanten van jezelf waar je wat minder gelukkig mee bent, de kanten die je onzeker maken, en laat je verrassen door de mensen om je heen. Ze zouden je wel eens veel meer te bieden kunnen hebben dan je ooit voor mogelijk had gehouden.